سنجش الگوی استقرار کاربری‌های حیاتی از منظر پدافند غیرعامل در کلان‌شهر اهواز

امروزه با شهری­کردن فضای نبرد به­خصوص در شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها، توجه به امر پدافند غیرعامل به‌عنوان یک راه‌حل جهت کاهش آسیب‌ها و افزایش توان‌ها حائز اهمیت است. در این راستا، یکی از راه‌های حفاظت از کاربری‌های ویژه (حیاتی، حساس و مهم)، توزیع مکانی مناسب این نوع کاربری‌ها است. کلان­شهر اهواز به­دلیل موقعیت ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر جایگاه ویژه‌ای دارد. هدف اصلی از نگارش پژوهش، پس از بازشناسی اصول مکانی پدافند غیرعامل شهری و استخراج استانداردهای مکانی استقرار کاربری‌های ویژه، مدل مکانی استقرار و همچنین وضعیت همجواری این کاربری‌ها در کلان‌شهر اهواز است. نوع پژوهش حاضر، کاربردی- توسعه‌ای است و با رویکرد توصیفی- تحلیلی به­انجام رسیده است. جامعۀ آماری پژوهش، تمامی کاربری‌های حیاتی شامل پنج دستۀ تأسیسات و تجهیزات شهری، مراکز مدیریتی، نظامی– انتظامی، پشتیبانی و حمل‌ونقل کلان‌شهر اهواز است و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از برخی فرمول‌های کمی و نرم‌افزار Arc GIS استفاده شده است. مطابق نتایج، حدود 80/0 درصد از کاربری‌های حیاتی به­لحاظ رعایت اصول همجواری در وضعیت مناسبی قرار ندارند. 69/0 درصد از کاربری‌های حیاتی از لحاظ جانمایی در سطح ناسازگار نسبت به سایر کاربری اراضی قرار دارند و 13/24 درصد از کاربری‌های حیاتی موجود کلان‌شهر اهواز در فاصله‌ای به نسبت سایر کاربری‌های ویژه قرار گرفته‌اند که تراکمی ناسازگار را به­وجود آورده‌اند.